Muzeum w Wałbrzychu powstało w 1908 r., założyło je regionalne niemieckie „Towarzystwo Starożytności Ziemi Wałbrzyskiej”. Miasto przejęło muzeum w 1926 r. i przeniosło zgromadzoną kolekcję muzealną do Pałacu Albertich przy ul. 1 Maja 9 (wówczas Gottesbergerstrasse 23), gdzie mieści się do dziś. W Muzeum znajduje się Dział Ceramiki, Dział Sztuki oraz Dział Historii Miasta i Regionu.
Historia Muzeum
Muzeum założono na początku XX wieku i nosiło ono wtedy nazwę „Muzeum Starożytności Ziemi Wałbrzyskiej.” W latach 20. Muzeum przejął ówczesny Zarząd Miejski w Wałbrzychu, a jego siedzibą stał się Pałac Albertich zbudowany na początku XIX w. Pałac w stylu klasycystycznym na planie litery U dla zamożnego mieszczanina zaprojektował L.Niederräcker. Pałac składa się z 3 dwukondygnacyjnych skrzydeł. Nazwa pałacu wzięła się od nazwiska jego późniejszego właściciela, kupca Albertiego, który uruchomił w Wałbrzychu pierwszą mechaniczną tkalnię.
Po II wojnie światowej zbiory muzeum zabezpieczyły miejscowe władze. Pierwszym powojennym kierownikiem muzeum był Marek Sagan, dzięki niemu zbiory zostały uporządkowane i przygotowane do ponownej ekspozycji. Uroczyste otwarcie muzeum po wojnie nastąpiło w 1947 r., 2 lata później muzeum zostało upaństwowione i otrzymało nową nazwę – Muzeum w Wałbrzychu.
W 1975 r. wałbrzyskie muzeum zostało podniesione do rangi Muzeum Okręgowego, obejmując swoim zakresem cały obszar nowo utworzonego województwa wałbrzyskiego. Zaczęły wtedy powstawać nowe filie muzeum: były obóz Gross-Rosen w Rogoźnicy (samodzielna placówka od 1983 r.), skansen w Kudowie-Pstrążnej (samodzielna instytucja od 2006 r.), Oddział Archeologiczny przy ul. Wysockiego 28 oraz Muzeum Przemysłu i Techniki Ziemi Wałbrzyskiej (dziś Centrum Nauki i Sztuki „Stara Kopalnia”).
W 1999 r. wałbrzyskie muzeum utraciło status Muzeum Okręgowego i stało się gminną instytucją kultury. Decyzją Ministra Kultury w 2002 r. Muzeum w Wałbrzychu wpisane zostało do Państwowego Rejestru Muzeów. W 2015 r. muzeum zmieniło nazwę na Muzeum Porcelany.
Działy Muzeum
W muzeum mieści się Dział Ceramiki, Dział Sztuki oraz Dział Historii i Miasta Regionu. Dział Ceramiki powstał w 1968 r., kolekcja liczy obecnie ponad 10 tysięcy obiektów. Trzon kolekcji stanowią wyroby pochodzące z XIX-wiecznych wałbrzyskich manufaktur: Carla Kristera, Carla Tielscha, Hermanna Ohmego i Franza Prausego. W zbiorach muzeum znajdują się także wyroby z innych dawnych fabryk: w Jaworzynie Śląskiej, Parowej, Stanowicach, Żarach, w Suliszowie koło Jedliny. W muzeum znajduje się również porcelana pochodząca z fabryk europejskich: z Niemiec, Austrii, Czech, Rosji, Danii, Francji, Holandii i Anglii.
W kolekcji ceramicznej znajdują się również dzieła współczesnej ceramiki artystycznej i unikatowej. Zbiór liczy 464 prace.
Dział Sztuki powstał na początku lat 80. XX w. i gromadzi dzieła sztuki z zakresu malarstwa, grafiki, rzeźby i rzemiosła artystycznego. Najdawniejsze prace malarskie pochodzą z XVIII w. i są to portery oraz pejzaże namalowane ręką europejskich artystów. Dużą część zbiorów stanowią dzieła współczesnej sztuki polskiej, zwłaszcza malarstwo, grafika, rysunek oraz rzeźba, autorstwa najbardziej znanych artystów. Zbiory stanowią przekrój stylów malarskich, odnajdziemy w nich realizm, ekspresjonizm, nadrealizm oraz malarstwo abstrakcyjne.
Współczesne malarstwo polskie reprezentują prace następujących artystów: Jerzego Dudy-Gracza, Wiesława Garbolińskiego, Eugeniusza Gepperta, Stefana Gierowskiego, Edwarda Habdasa, Konrada Jarodzkiego, Jana Karwota, Franciszka Maśluszczaka, Marka Naszczaka, Jerzego Nowosielskiego, Zbigniewa Paluszaka, Franciszka Starowieyskiego, Henryka Wanika, Eulalii Złotnickiej.
Dział Historii Miasta i Regionu swoimi początkami sięga 1908 r., czyli daty powstania muzeum, ale jako samodzielna pracownia powstał dopiero w latach 60. XX w. Pracownia zajmuje się gromadzeniem, opracowywaniem i udostępnianiem związanych z historią Wałbrzycha i regionu eksponatów związanych z życiem codziennym i kulturą mieszkańców oraz otaczającym ich środowiskiem. Kolekcja Działu koncentruje sie na ikonografii, archiwaliach, dokumentacji życia społecznego po 1945 roku, numizmatyce, kartografii i górnictwie. Interesującą grupą zbiorów są archiwalne wycinki prasowe pochodzące z wałbrzyskich gazet, zwłaszcza „Schlesische Bergwacht”, „Mittelschlesische Gebirgszeitung” i „Neues Tageblatt”, które ilustrują życie tutejszych mieszkańców przed 1945 r. Dział gromadzi również pamiątki i dokumenty osobiste, korespondencję, manuskrypty, maszynopisy rozpraw, odczytów, sprawozdań, dyplomy, a nawet wizytówki.
Dział posiada także zbiór kartograficzny złożony głównie z map śląskich pochodzących z XVIII, XIX i XX w. Do kolekcji należy między innymi pierwszy atlas Śląska, czyli komplet 16 map wykonanych w latach 1722-1740 oraz mapa z 1829 r. przedstawiająca utworzony w 1818 r. powiat wałbrzyski.
Muzeum oprócz stałych eksponatów organizuje wystawy czasowe, a także zajęcia edukacyjne dla dzieci i młodzieży. Przy Muzeum Porcelany działa również Fundacja Albertich, która powstała w 2013 r. Jej celem jest wspieranie działań muzealnych i pozyskiwania środków finansowych na wystawy, wydarzenia kulturalne i edukację muzealną. Muzeum Porcelany włącza się również w ogólnopolską akcję „Noc Muzeów”.